ข่าวชาวสงขลานครินทร์

ทีมวิจัย ม.อ.สุราษฎร์ฯ ขับเคลื่อนป่าชุมชนต้นแบบ ยกระดับคุณภาพชีวิตของคนในท้องถิ่น




    ทีมวิจัยคณะศิลปศาสตร์และวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตสุราษฎร์ธานี นำโดย ผศ. ดร.ประทุมทิพย์ ทองเจริญ หัวหน้าโครงการวิจัย อาจารย์จิรยุทธ์ จันทนพันธ์ อาจารย์วาสนา บุญแสวง ดร.พิสิฐ นิลเอก นักวิจัยร่วม และนางสาวสิริวิมล พญาธรรม คณะทำงาน ได้ดำเนินโครงการวิจัยการจัดการความรู้ป่าชุมชนต้นแบบเพื่อสุขภาวะชุมชนในจังหวัดสุราษฎร์ธานี ภายใต้โครงการ ม.อ. เพื่อชุมชนเข้มแข็ง



โครงการวิจัยดังกล่าวได้รับทุนสนับสนุนการวิจัยจากกองทุนวิจัย มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตสุราษฎร์ธานี งบประมาณปี 2564 เป็นการศึกษาต่อยอดจากโครงการวิจัยการจัดการความรู้ป่าชุมชนโดยชุมชนเพื่อสุขภาวะชุมชน: กรณีศึกษาบ้านควนยูง ตำบลขุนทะเล อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี ซึ่งครั้งนี้ทำการศึกษาป่าชุมชนต้นแบบ 3 แห่ง ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี ได้แก่ ป่าชุมชนบ้านถ้ำผึ้ง อ.พนม ป่าชุมชนบ้านอ่างน้ำผุด อ.พระแสง และป่าชุมชนบ้านวังศิลาดิเรกสาร อ.บ้านนาสาร ทั้งหมดล้วนมีการบริหารจัดการที่เป็นเลิศ ได้รับรางวัลต่างๆ มากมาย ทั้งระดับจังหวัด ภูมิภาค ประเทศ และนานาชาติ จึงสามารถนำมาเป็นแนวทางในการบริหารจัดการ (Best Practice) ให้กับป่าชุมชนอื่นได้




โดยวัตถุประสงค์หลักของงานวิจัยคือการศึกษาบริบทของป่าชุมชนต้นแบบเพื่อนำข้อมูลมาจัดการความรู้อย่างเป็นระบบ ทั้งสภาพทั่วไป พันธุ์ไม้สำคัญ และสมุนไพรสำคัญ ศึกษาเปรียบเทียบอัตลักษณ์ของป่าชุมชนต้นแบบในจังหวัดสุราษฎร์ธานี ศึกษาวิธีปฏิบัติ/ขั้นตอนการบริหารจัดการที่เป็นเลิศ (Best Practice) ของป่าชุมชนต้นแบบในจังหวัดสุราษฎร์ธานี และจัดทำฐานข้อมูลองค์ความรู้ที่ได้จากป่าชุมชนต้นแบบเพื่อการนำไปใช้ประโยชน์เชิงวิชาการและเชิงพาณิชย์ต่อไป




ผศ. ดร.ประทุมทิพย์ ทองเจริญ หัวหน้าโครงการวิจัย กล่าวว่า ความน่าสนใจของงานวิจัยนี้ คือ เป็นเรื่องราวที่ใหม่ มีคนศึกษาเรื่องป่าชุมชนไม่มากนัก หัวหน้าโครงการวิจัยได้รับเชิญเข้าร่วมเป็นคณะกรรมการป่าชุมชนประจำจังหวัดสุราษฎร์ธานี เพื่อเดินหน้าขับเคลื่อนเรื่องป่าชุมชนในระดับปฏิบัติการเชิงรุก นับเป็นความโชคดีที่ทางจังหวัดเล็งเห็นศักยภาพของนักวิจัยจากทีม ม.อ.สุราษฎร์ฯ เราจึงได้ร่วมงานกับทางจังหวัด และกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกว่า 10 แห่ง




    “ทั้งหมดนี้เป็นการตอบโจทย์ความร่วมมือด้านการวิจัยตามพันธกิจสังคมของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์กับหน่วยงานภายนอก (University Community Engagement) เพื่อสร้างสุขภาวะชุมชนและพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในท้องถิ่นเพื่อนำองค์ความรู้ที่ได้จากงานวิจัยไปใช้ประโยชน์กับชุมชนต่อไป”



    การดำเนินโครงการวิจัยการจัดการความรู้ป่าชุมชนต้นแบบเพื่อสุขภาวะชุมชนในจังหวัดสุราษฎร์ธานี ได้สร้างผลงานเชิงประจักษ์ ได้แก่ วีดิทัศน์ จำนวน 12 ชิ้นงาน แผ่นพับ จำนวน 4 ชิ้นงาน และบทความวิจัย (ภาษาอังกฤษ) จำนวน 4 บทความ ซึ่งรอตีพิมพ์เผยแพร่ ในปี 2023 นี้